YESEVÎ ATA’DA HAMEDANÎ NİSBET
Basılmamış bir kitapta, Altun Silsilebüyüklerinden Yusuf Hemedanî bahsi…
Altun Silsile’nin dokuzuncu büyüğü olanHemedanî, Hicrî 450’de Hemedan yakınlarında bir köyde doğuyor. Bir rivayetegöre, İmam-ı Azam soyundan… Veya İmam-ı Azam’a sevgi ve saygısı çok büyük;manevî yetiştiricisi Ebu Ali Farimedî Şafiî iken, Yusuf Hemedanî Hanefî…
Genç yaşından itibaren ilim meclislerindekendini gösterdi. Selçukluların ünlü Bağdad Nizamiyesi’nde ders verdi.Abdülkadir-i Geylanî, Abdülhalik Gucdevanî, Ahmed-i Yesevî gibi büyük evliyayıyetiştirdi ve etkiledi. Muhiddin-i Arabî ondan etkilenenlerdendir ve eselerindeYusuf Hemedanî’den söz eder.
Yusuf Hemedanî Hazretleri, kendisinden doğanyollar bakımından ayrıca mühimdir. Kadirîlik, ki en büyük tarikatlerdenbiridir, ondan gelecektir. Nakşibendîlik, ki en büyük tarikatlerden biridir,ondan geçecektir. Ve Yesevîlik dedikleri, Türklerin müslümanlaşmasında ve Anadolualperenliğinde en mühim rol oynayan bir akım, kezâ onda toplu mânânınaçılımlarından sayılır.
Ahmed-i Yesevî, bütün Anadolu ve Türkistanerenlerinin başıdır. Kendisi Yusuf Hemedanî’nin halifelerindendir. Dediklerinegöre, kavmine olan sevgisi ve onları irşad etmek yolundaki azmi ile Tarikat-ıAliyye nisbetini bırakır ve Türkler arasına döner. Onun sayesinde Türklerkitleler halinde Müslüman olur ki, kendisine bundan dolayı “Pir-i Türk” ve“Pir-i Türkistan” lakabları verilmiştir. Hâsılı o da suyunu Hacegân yolununpınarından almıştır.
Bektaşîlik ve Nakşibendîlik aynı köktendir, Yusuf Hemedanî’de birleşir. 1000 yıl öncesinden başlayarak Anadolu’yu vatan eden irade budur ki, biz hâlâ o iradenin ve o vatanın mensublarıyız.
Selim GÜRSELGİL