ALMANYA’DA OLMAYAN PATLAMA VE KAZA TÜRKİYE’DE NİYE SIKLIKLA OLUYOR?
Ahmet ÖLÇÜLÜ
Almanya dünyanın en büyük kömür rezervine sahip bir ülke. Almanya’da son 31 yılda sadece 1 maden işçisi hayatını kaybetmiş. Türkiye ise kömür rezervleri bakımından dünyada 28. sırada ve Türkiye’deki “sözde” kazaların ve ölümlerin sonu gelmiyor.
Niye “sözde” kaza?
Zira kaza dediğimiz şey öngörülemeyen ve hesap edilemeyen bir şeydir. İhmalden, tedbir almamaktan dolayı yaşanan hadise kaza değildir.
Almanya örneği gösteriyor ki, madenlerde ölümler kazaya değil, başka sebeplere dayanmaktadır. İstenildiğinde tedbir alınabilir ve ölümler engellenebilir. Önlenebilir ölümlere kaza demek, tedbir almayanları aklamak demek olur.
Hadise ile ilgili dün ilk haberi yaptığımızda, yazarımız Maden Mühendisi ve İş Güvenliği Uzmanı Sayın Ahmet Baş’ın görüşlerini de aktarmıştık. Sayın Baş kısaca, patlamanın ihmalden kaynaklı olabileceğini, yeteri tedbir alınmış, düzenli kontroller yapılıyor olsa bu hadiselerin yaşanmayacağını aktarmaktaydı. Nitekim bugün ortaya çıkan belge ve bilgiler de Sayın Baş’ın söylediklerini doğrular nitelikte…
Son hadisede ihmal var mı yok mu tartışmaya ne gerek, genel tablo net. Başka yerde olmayan “kaza”lar Türkiye’de olmaya ve canlarımızı almaya devam ediyor. O ülkeleri yönetenler, o madenleri idare edenler de insan, bizdekiler de. Peki bunca ölümü doğuran fark ne?
AKP’nin iktidar olduğu dönemden bu yana Türkiye’de yaşanan maden faciaları şöyle:
2004
Kastamonu’nun Küre ilçesinde 8 Eylül 2004’te bakır madeninde çıkan yangında 19 kişi hayatını kaybetti.
2006
2 Haziran 2006’da Balıkesir’in Dursunbey ilçesinde grizu patlamasında 17 işçi hayatını kaybetti.
2009
10 Aralık 2009’da Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde meydana gelen grizu patlamasında 19 işçi hayatını kaybetti.
2010
23 Şubat 2010 tarihinde Balıkesir’in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy’de, grizu patlaması yaşandı. Madende çalışan 47 işçiden 17’si öldü 30’u ise yaralandı.
17 Mayıs 2010’da Zonguldak’ta meydana gelen grizu patlamasıda 30 işçi hayatını kaybetti.
7 Temmuz 2010 tarihinde Edirne’nin Keşan ilçesine bağlı Küçükdoğanca mahallesindeki madende yangın meydana geldi. Yangında oluşan göçükte 3 kişi öldü.
2010 yılında maden facialarında 50 kişi hayatını kaybetmiştir.
2011
Kahramanmaraş’ta faaliyet gösteren Afşin-Elbistan B Termik Santrali’ne kömür sağlayan Çöllolar Kömür Sahası’nda 6 ve 10 Şubat 2011 tarihlerinde meydana gelen göçükte 11 kişi hayatını kaybetti.
2013
Zonguldak Kozlu’da 8 Ocak 2013’te meydana gelen grizu patlamasında 8 madenci hayatını kaybetti.
18 Ocak 2013 tarihinde Manisa’nın Soma ilçesinde yer alan bir maden ocağında 1 kişi, demir ayakların düşmesi ve iki demirin arasında kalması sonucu hayatını kaybetti.
2013 yılında maden kazalarında toplam 9 kişi hayatını kaybetmiştir.
2014
13 Mayıs 2014’te Manisa’nın Soma ilçesinde bir maden ocağında çıkan yangın sonucu 301 işçi hayatını kaybetti, en az 88 işçi de yaralandı. Facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik faciası olarak kayıtlara geçti.
1 Haziran 2014 tarihinde Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde bir maden ocağında kömür kırma makinesinin başına çarpması sonucu 1 kişi hayatını kaybetti.
11 Haziran 2014 tarihinde Şırnak’ın Kemerli mahallesinde bulunan bir maden ocağında göçük meydana geldi. Faciada 2’si çocuk olmak üzere 3 işçi hayatını kaybetti.
Yine Şırnak’ta 18 Haziran 2014 tarihinde Dağkonak mahallesinde bir maden ocağında göçük oldu, 1 işçi öldü.
28 Ekim 2014 tarihinde Karaman’ın Ermenek ilçesine bağlı olan Pamuklu mahallesi yakınlarındaki bir kömür madenini su bastı. 18 işçi mahsur kalarak hayatını kaybetti.
1 Kasım 2014 tarihinde Bartın’ın Amasra ilçesinde bir maden ocağında göçük yaşandı. Olayda 2 Çinli işçi hayatını kaybederken, 1 Çinli işçi ise yaralandı. Aynı gün Zonguldak’ın Gelik beldesinde 1 kişi, ruhsatsız işletilen kömür ocağında vagon çarpması sonucu öldü.
6 Kasım 2014 tarihine Elazığ’ın Alacakaya ilçesinde yer alan bir maden ocağında 1 işçi, düşen kaya parçasının altında kalarak öldü, 1 işçi ise yaralandı.
19 Kasım 2014 tarihinde Bingöl’ün Genç ilçesindeki bir maden ocağında 1 işçi, kamyonun altında kalarak hayatını kaybetti, 1 işçi de ağır yaralandı.
2014 yılında madenlerdeki facialarda toplam 328 işçi hayatını kaybetti.
2015
21 Ocak 2015’te Sivas’ın Gemerek ilçesinde bir maden ocağında göçük meydana geldi. 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de yaralandı.
7 Şubat 2015 tarihinde Muğla’nın Fethiye ilçesinde bir maden ocağında, yerinden sökülen kaya parçasının altında kalan 1 işçi öldü.
10 Mart 2015 tarihinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun Zonguldak’ın Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı Kandilli beldesinde bir maden ocağında göçük oluştu. 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi ise yaralandı.
8 Haziran 2015 tarihinde Amasya’nın Suluova ilçesinde bir maden ocağında göçük oluştu. 1 işçi hayatını kaybetti, 2 işçi de yaralandı.
21 Temmuz 2015 tarihinde Muğla’nın Milas ilçesinde bir maden ocağında direk devrilmesi sonucu 1 işçi direğin altında kalarak öldü.
27 Temmuz 2015 tarihinde Ankara’nın Nallıhan ilçesinde bulunan bir maden ocağında malzeme taşıyan vagonun çarpması sonucu 1 işçi öldü.
2015’da meydana gelen maden facialarında 6 işçi hayatını kaybetti.
2016
17 Kasım 2016 tarihinde Siirt’in Şirvan ilçesindeki Madenköy yakınlarındaki bir bakır madeninde meydana gelen faciada 16 işçi öldü.
2019
12 Ocak 2019 tarihinde Manisa’nın Soma ilçesinde meydana gelen hadise sonucunda 1 işçi hayatını kaybetti 1 işçi yaralandı.
27 Ocak 2019 tarihindeAmasya’daki Yeniçeltek İşletmesi’nde göçük meydana geldi, enkazın altında kalan 3 işçi kurtarıldı.
2022
14 Ekim 2022 tarihinde Bartın’da grizu patlaması yaşandı. Faciada 41 işçi hayatını kaybetti.