F-35 VE SU-30 KAPIŞMASI

Ayhan SÖNMEZ

Arka plânı şu: 30 Nisan 2022’de NATO, Rusya’nın Ukrayna’yı işgâline karşılık vermeye başladı. Rusya sınırına en yakın Baltık bölgesinin güvenliğini sağlamak için İtalyan Hava Kuvvetleri (AM) tarafından Estonya’ya F-35A’lar gönderildi. Savaş filosu güney İtalya’daki Amendola Hava Üssü’nden geldi. İtalyan F-35’leri, varışlarından hemen sonra, “hava polisliği” görevini ifa etmek için NATO müttefikleriyle ortak devriyelere başladı. Uçaklar her gün havadaydı ve mevzu bahis hadisenin meydana geldiği 9 Mayıs’ta da…

O gün, Rusya’ya askerî nakliye uçağına eşlik eden bir Su-30’un, bir İtalyan pilot Falco’nun kullandığı F-35’i, Baltık Deniz’i üzerinde önlediği bildirildi.

Pilot Falco anlatıyor: “Neredeyse hiç yoktan geldi, kafam çok karışmıştı çünkü onu bu kadar yakından görmeyi beklemiyordum. Rus pilot meydan okuma manevraları yapıyordu, birkaç kez ortadan kaybolup tekrar görünüyordu. Bu esnada ABD savaş uçağının algılama ve uyarı sistemleri defalarca arızalandı ve sistemi hep yeniden başlatmak zorunda kaldım.”

Falco, göreve aktif katılımdan önce Rusların bir elektronik savaş sistemi olan Khibiny konusunda uyarıldıklarını söylüyor ve pratikte de bununla karşılaşan Falco, F-35’inin hedefleme aletlerinin bir ân çalışmaması üzerine endişelenmeye başlar. Sinir bozucu komşusunun elektronik savaşından kurtulmak ve sistemi yeniden başlatmak için bu durumlar için standart prosüdürü uygular ve güvenli mesafeye çekilme manevrası yapar. Görünüşte işe yaramıştır, problem çözülmüştür.

Ancak Falco’nun hesaba katmadıği bir şey vardır:

İtalyan ve Rus pilotlar yan yana uçuyor ve sanki birbirine yaklaşıyormuş gibi hafif manevralar yapıyor, ancak fiilien gerçek bir yakınlaşma olmuyor. Sınır bölgelerdeki askerî pilotların uyarıları dahilinde oluyor bunlar. Fakat hadise farklı bir mecraya akıyor. Su-30 aniden geride kalıp gözden kayboluyor, bu sırada F-35 bir dakika sürecek bir arıza veriyor. Ve yine aniden Rus uçağı, pilot Falco’nun önünde beliriveriyor. Falco anlatıyor: “Çok yakından geçti, sol kanadı, F-35’i kılpayı sıyırdı. Korkudan donup kalmıştım. Ruslardan böylesine bir tehlikeli manevra beklemiyordum.”

İtalyan pilot 40 derece açıyla dönüp bir kez daha uçağın algılama sistemlerini sıfırlamaya başlıyor. Rakip tekrar gözden kayboluyor, ardından ortaya çıkıyor. Ancak bu kez sakince uçup tehlikeli manevralara girişmiyor. Artık meydan okumuyor ve basitçe dalıyor. Hadise, Rus pilotun üstünlüğü ile neticeleniyor.

Falco, yaşadığını bütünüyle değerlendirdiğinde, Rus pilotun sadece Amerikan F-35’nin neler yapabileceğini test ettiği sonucuna varıyor. Falco, tüm modern sistemlere ve silâhlara sahip F-35’in bu kadar kolay atlatılabilmesine şasırıyor. Zira, Su-30 dördüncü nesil olmasına rağmen, F-35 beşinci nesil bir makine…