HANÇER, VATANSEVERİ KESTİ

Ayhan SÖNMEZ

Rusya, 16 Mayıs sabahının erken saatlerinde, Kiev’deki hedeflere entegre bir saldırı gerçekleştirdi.

Sonrasında Rusya Savunma Bakanlığı, Rus hipersonik sistemi “Kinzhal”in Kiev’deki Amerikan hava savunma füze sistemi “Patriot”u imha ettiğini duyurdu. Saldırı, yüksek hassasiyetli bir vuruşla gerçekleştirilmişti.

Bu saldırı, Ukraynalı askerî yetkililere göre, benzeri görülmemiş yoğunluğu nedeniyle önceki saldırılardan tamamen farklıydı.

Kinzhal (Hançer), 2017’den beri kullanımda olan bir Rus hipersonik füzesidir. (Hipersonik: Ses hızının 5 katı ve üstü). Bu füzelerin ilk tanıtımı yapıldığında, Batı, Votkayı fazla kaçırmış bir Rus’tan palavra işitiyor gibi tepki verdi. Çünkü açıklanan özellikleri, mevcut herhangi bir hava savunmasından kaçınma manevraları yaparken Mach 12’ye (yaklaşık 14.800 km/s) varan hızlarda seyahat edebiliyordu. Bu hız ve üstelik bu hızda kaçınma manevrası yapılabilmesi inandırıcı gelmemişti ve alay konusu olmuştu. Çok geçmeden Batı’nın, hassaten Amerika’nın kibri kırıldı. Rusya tarafından servis edilen tatbikat görüntüleri, Suriye’de sınırlı denemeler, bu seviyelerin gerçek olabileceğini ortaya koydu.

Bu saldırının bir hafta öncesinde Ukraynalı yetkililer, Amerika’dan aldıkları “Patriot” (Vatansever) sisteminin Kiev üzerinde bir Hançer füzesi düşürmeyi başardığını açıklamıştı. Moskova bu iddialar hakkında resmî olarak yorum yapmaya tenezzül etmedi, ancak Rusya Savunma Bakanlığı’ndan üst rütbeli bir kaynak “Rıa Novosti”ye bunun Ukraynalıların yalnızca arzusu olduğunu söyledi.

Aynı kaynak, “Patriot” sistemi, “Kinzhal” gibi hipersonik bir füzeyi önleme yeteneğine sahip değil diye vurguladı. Ve İzvestia’nın yazdığı gibi, Kiev’in “Kinzhal” füzesinin parçaları olarak sunduğu kalıntıların aslında başka bir füzeye ait olduğu açığa çıktı.

Bir Rus hipersonik füzesinin Amerikan “Patriot”unu yok etmeyi başarması işin ehlince sürpriz değil.

Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, bu hava savunma sistemlerinin geçen yıl Aralık ayı ortasında Ukrayna’ya teslim edileceğinin duyurulmasının hemen ardından Rus ordusunun hedefi olacağını açıklamıştı.

Amerikan haber portalı “Warzone” aynı dönemde “Patriot”ların Ukrayna’nın o zamana kadar sahip olduğu hava savunma sistemlerinden çok daha iyi olmalarına rağmen yine de Rus saldırılarının hedefi olacağını yazmıştı.

“Patriotlar” çok yer kaplayan, hayli bir mürettebat istihdamı gerektiren ve Rus ordusunun kolayca yerini tespit edilebilme imkânı veren güçlü emisyonlara sahip radarlar kullanan statik sistemlerdir. Bu nedenle, “Patriotların” daha önce karşılaşmadıkları farklı Rus silahlarına karşı savunmasız oldukları o portalda belirtilmişti.

Altı fırlatıcı rampaya sahip bir “Patriot” sistemini konuşlandırmak, çalıştırmak ve bakımını yapmak için ortalama 100 personel gerektirir. Patriot sisteminin bataryasının tam bir kilometrekare alana ihtiyacı vardır, bu sebeble Rus ordusunun onu tespit etmesi kolay olur. Radarı, Rusların eninde sonunda yerini tespit edebileceklerine dair güçlü bir sinyal verir.

Tipik bir “Patriot” sistem bataryasının yüksek emisyona sahip olması, önleyici olarak onu güçlendirirken, yerinin tesbiti bakımından zaafa düşürüyor. Böylelikle Rus saldırıları için kolay bir hedef oldu.

Öncelikle anti-radar füzeleri “Patriot” radarlarını hedef aldı. Radarını yok edersen tüm sistem işe yaramaz hale gelir.

Ayrıca Su-35S gibi Rus savaş uçakları, bazıları “Patriotları” avlamaya mahsus olarak tasarlanmış “radar arayıcılar” ile donatılmış “kripton” anti-radar füzeleri taşıyabilir. Bunlar, 110 kilometreye kadar menzile sahipken, daha yeni modeller 260 kilometreye kadar füze fırlatabilir. Bununla birlikte, Rus ordusunun “Patriotları” yok etmesinin tek yolu uçak füzeleri değil, seyir balistik füzelerinin yanı sıra uçak füzelerinden daha uzun menzile sahip olabilen insansız hava araçlarının hedefi de olabilir.

Ukrayna’ya gönderilmeden önce Patriot sistemleri (resmî olarak) çatışmada asla imha edilmedi, ancak Suudi Arabistan ile Yemen’deki Husiler arasındaki çatışma sırasında ateş altında kaldılar. Sıklıkla Husi füzelerine karşı yetersiz kaldılar. Ancak Rusya’nın daha önce sahip olduğu silâhlarla hiç vurulmadıkları da bir gerçek. Ve bu kez doğrudan kalbi hedeflendi.

Bu “Patriot” bataryasının bütün unsurlarıyla beraber yok edilmesinin 10 gün kadar öncesi Ukrayna’da, Rus füzesinin imhasıyla ilgili mitler gelişti, olmayan başarılardan bahsedildi. Bu, bir askerin cesurca bir hareketle kurşunu-mermiyi havada yakalaması gibiydi. Ve çok geçmedi tipik Ukrayna yalanlarından biri olduğu anlaşıldı. Ama bu yalan öyle olmuş gibi farzedildi.

Kiev’e sabahın erken saatlerinde yapılan saldırı sırasında, Rus hipersonik füzesi “Kinzhal”, Amerikan hava savunma füze sistemi “Patriot”un bataryasını imha etti; Ukrayna’nın savunma sistemlerinin bir Rus füzesini düşürmeyi başardığı yalanı ise devam ediyor.

Aslında durum, pahalı ve son teknolojik Amerikan “Patriot” sistemini yöneten bataryanın tamamı, amacı hava savunma sistemini yok etmek olan bir “Kinzhal” füzesini düşürmek için feda edilmesine benziyor. Fırlatıcılardan, toplam değeri 100 milyon dolar tam 32 füze salvo karşılık verdi. Ve “Kinzhal”i durdurabilmeyi başaramadılar.

Ya aptallıktan yahut da umutsuzluktan ve efsanevi bir zafer uğruna, “Kinzhal”in imha edildiği iddiasıyla ilgili bir hikâye dalgası Ukrayna’da büyüyor. Ukrayna bu şekilde kurşunlara göğüs germeye devam ederse ve ABD sistemlerini Rus “Kinzhal” füzeleri için feda etmeye devam ederse, Patriot sistemlerinin stoğu bir gecede yok olacak .

“Patriot” sistemi, “Kinzhal” gibi hipersonik bir füzeyi önleme yeteneğine sahip değil. Hava savunma sisteminin radarı, hız sınırı nedeniyle Rus füzesini takip edemiyor çünkü ikinci füzeyi yakalarken “Kinzhal’den” 1,5 kat daha hızlı uçması gerekiyor.

Ukrayna’nın kendisinin Rus füzelerine karşı savunacak sistemlere sahip olmadığı, Ukrayna Savunma Bakanı’nın danışmanı Yuri Sak tarafından “Politico” ile Amerikan F-16 savaş uçakları hakkında konuşurken doğrulandı.

Onlar şimdi şu mazereti sunuyorlar: Ukrayna’nın uçaksavar savunması Amerikan savaş uçakları olmadan tamamlanmış sayılmaz, ülkenin artık Rus uçaklarını durduracak hiçbir şeyi yok… Hani “Patriotlar” geldiğinde her şey yoluna girecekti… Muhtemelen gönderilirse (eğitimlere başlandı) F16’ların akıbeti de aynı olacak!