KUKA TESBİH
Kuka tesbih, kuka ağacının meyvesinden yapılır. Diğer tesbihlerde olduğu gibi ağacın gövde veya dalı değil meyvesi kullanılmaktadır. Kuka meyvesinin mikropları öldürücü bir etkisi vardır. Kuka meyvesi Hindistan cevizine benzeyen ancak ondan daha küçük olan tropikal bir bitkidir, bu yüzden tropikal iklime sahip olan bölgelerde yetişir. Ülkemizde kuka ağacı yetişmez; daha çok Hindistan, Brezilya ve Endonezya’da yetişen bir ağaçtır. Bu egzotik ağacın meyvesinin içindeki öz temizlenir ve kalan kısmından tesbih yapılır. Kuka meyvesi, hafif ve kaygan yapıdadır ve sert yapısından dolayı işlemeye uygundur, bu yüzden tesbih yapımında tercih edilir. Önemli bir özelliği de kullandıkça renginin koyulaşmasıdır. Koyulaştıkça değeri artar. Bunun için özel bir şey yapmaya gerek yoktur; kullandıkça, yani el ile temas ettikçe kendiliğinden kararacaktır ancak yine de kararma sürecini hızlandırmak isterseniz üzerine badem yağı sürüp çekebilirsiniz.
Faydaları:
Mikrop kırıcıdır. Mikropları ve bakterileri öldürücü özelliğinden dolayı doğal bir anti-bakteriyeldir.
Eldeki terlemeyi azaltır.
Rahatlatıcıdır. Dinlendirici ve sakinleştirici özelliğinden dolayı rahatlama sağlar; stresi azaltır.
Kuka ağacı ve meyvesinden elde edilen tesbihlerin kültürel tarihçesi Osmanlılara kadar dayanmaktadır. Osmanlılarda kullanım alanı oldukça yaygın olan kuka ağacından elde edilen tesbihler hediye edilmekte ve kullanılmaktadır. Hatta kuka ağacından elde edilen tesbihleri kullanmayanlara temiz değil pis biri gibi yakıştırmalar dahi yapılmıştır. Osmanlı’da mikrop öldürücü özelliğinden dolayı çok sık kullanılmıştır. Osmanlı döneminde neredeyse tüm doktorlar kuka tesbih kullanırdı. Hatta kuka tesbih kullanmayan doktorlar hijyenik olmadıkları düşünülerek saraya alınmaz ve halk tarafından da tercih edilmezmiş.
Kuka ağacının mikropları dezenfekte etme özelliğinden dolayı Osmanlılarda sağlık alanlarında da kullanılmıştır. Yapılan ilaçlar ve tedavilerde kuka ağacından yararlanılırdı.
Yiğit Metin SEVİNDİK