“KAFKAESK” PANDEMİ

Çek yazar Milan Kundera’ya göre, Franz Kafka’ya atıfla kullanılan Kafkaesk kelimesinin anlamı:

(BİREYLERİN NE KAÇABİLECEKLERİ, NE DE ANLAYABİLECEKLERİ, labirent biçiminde devasa ve biricik bir kurumdan ibaret dünya.

Bu Kafkaesk dünyada BÜROKRATİK DOSYA ASIL GERÇEKLİĞİ OLUŞTURURKEN, İNSANLARIN FİZİKSEL VARLIĞI BU DOSYADAKİ BİR FİŞİN GÖLGESİNDEN BAŞKA BİR ŞEY DEĞİLDİR.)

Kafka araştırmacısı Michael Löwy’e göre, “Kafkaesk sözcüğünün gündelik dile girmesinde hiç tesadüf yoktur.” Çünkü ifade ettiği gerçeklik şudur: “SIRADAN İNSANLAR TARAFINDAN YAŞANDIĞI HÂLİYLE BÜROKRATİK ŞEYLEŞMENİN SAÇMALIĞI VE BASKISI.”

PANDEMİ sürecinde yedi milyar insanın şaşkınlık ve çaresizce bürokrasiye teslim olmuşluğunu açıklayacak yegane kelime bence KAFKAESK ifadesidir. “BİREYLERİN NE KAÇABİLECEKLERİ, NE DE ANLAYABİLECEKLERİ” bir süreç… “Maske tak, eve kapan, sokağa çık, kepenk indir, aşı ol!” Ve hiç birimizin ciddi bir itiraza yetecek kadar ne bilgi var dosyasında; ne de böyle bir irade… Çünkü bu dünyada “BÜROKRATİK DOSYA ASIL GERÇEKLİĞİ OLUŞTURURKEN, İNSANLARIN FİZİKSEL VARLIĞI BU DOSYADAKİ BİR FİŞİN GÖLGESİNDEN BAŞKA BİR ŞEY DEĞİLDİR.”

“DAVA” romanının kahramanı Josef K’nın bir sabah uyandığında tutuklandığını öğrenmesi ve öldürülene değin suçunun ne olduğunun kendisine söylenmemesi gibi…

KAFKAESK terimi ortaya çıktığı 20. yüzyılda bile şu son iki sene kadar bir gerçeklik ifadesi olmamıştı.

Hakan YAMAN

03.04.2021