YASASIZLIK/BABASIZLIK

Av. Mehmet TIĞLI

Yasa olmadan hiç bir şeyi tartışamazsınız. Yasa, mihenk alınarak tartışılabilir ancak. Aksi kaos. Yasa babaya izafe edilir. Baba hem yasa koyucudur, hem yasayı nazara alarak hesaba çekicidir. Anne hesap vermekten kaçırır evladını. Okulu kırdığınızda, yani sorumluluktan kaçındığınızda anneye sığınırsınız; baba duysa, olacak olan bellidir, hesap verilmeden devam edemezsin. Baba da devlettir. Tartışılamamasının, tartışılsa dahi, tartışmanın bir yere götürmemesinin, bir hükme varılamamasının nedenidir yasanın yokluğu. Bu gün yasa yok ortada. Yani ortada baba yok. Diğer bir anlatımla devlet yok.

En temel ve en ilk/el yasa ahde vefadır. “Ahid”, insanın kendi kendine verdiği söz. Ahdedersin. İki öznenin karşılıklı ahitleşmesi akdi kurar. Özneyi tarif etmeme gerek var mı? Bilindiğini var sayıyorum ama bilinmediği de bir gerçek. Babanın önünde verilecek hesaptan, annenin kucağına sığınan, özne midir? Özne, hesap verebilendir. Öznelerin bulunmayışı, akdin kurulamayışını getiriyor. Akdin kurulamayışı, hukukun oluşmasına engel. Ahit yok ki akit olsun. Akid olmayınca da hukuk oluşmuyor, olmuyor. Ahdetmek bir irade beyanı, bir eylem, ahde vefa ise bir ahlâktır. Yani ahlâk, kendini kendi sözüyle bağlamak. İnsandan ilk beklenen budur; kendi ahdine vefa. Daha doğrusu, vefada bulunması insan olmasının şartı. Bu yüzden vefasızlar insanlıktan çıkmakla itham edilir.

Sözleşme, selamlaşma ile başlar. Selamlaşma, diğerinin hürriyetini tanımadır. Seni bir özne olarak kabul ediyor ve öznenin hürriyetini tanıyorum. Benden bu özneye bir sınırlama gelmeyecektir. Şimdilerde inciniyoruz selam almadığımızda, eskiden bir savaş sebebiydi; bana nasıl selam vermez, hürriyetimi tanımazsın melun! Sonra bam güm, Allah ne verdiyse…

Şimdi tartışmalara gelelim. Hayır gelemeyiz. Tartışılmıyor da zaten. Diğerinde gördüğü menfiliğe, berikinin verdiği tepki; kusmuk. Görüyorsunuz sosyal medyaya düşen hadiseler üzerine saçılan kusmukları. Herkes ötekine öğürüyor. Ahdini, fikrini, teklifini belirtmiyor. Kusmuk deryası..

Önce selamlaşacağız, özneliği kabullenerek ve ahdimizi ortaya koyacağız. Ahdimiz ne? Bırakın şu evrensel ahlâk sakızını çiğnemeyi bir kenara, aramızda bir hukuk oluşması için ahdini duymam gerekiyor. Ahitleşmeyle kurmamız gerekiyor akdimizi. Akdimizden yasa doğacak. Yasa kurulmadan tartışmamız imkansız. Savaşacağız. Babayı buluncaya, devleti kuruncaya kadar.