RUSYA SÜPÜRMEYE HAZIRLANIYOR

Takdim: Emre Köse’nin çevirerek emrekose.substack.com’da yayınladığı Rus askerî istihbarat teşkilâtı GRU’nun eski görevlilerinden Yevgeniy Krutikov’un açıklaması…

Ukrayna’da “kritik eşik” mi?

Çevirmenin notu: Rus kuvvetleri Dinyeper’in batı yakasından çekildikten sonra güneyde, “Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin doğal sınırlarına ulaşmasına” odaklandı. Bu hedefe ulaşmada en büyük iş, Soledar ve Bahmut’un (ya da Artyomovsk) ele geçirilmesi; Soledar geçen haftalarda ele geçirildi ve Bahmut da kuşatılmak üzere. Rus kuvvetleri işini son derece yavaş hallederek “nihaî bir aşmaya” hazırlanırken Batılı think-tanker’lar ya da yetkililer de “bu nihaî aşama” konusunda uyarılar yapıyor.

Rusya’nın Ukrayna’daki “nihaî taarruzunu” kim, neden bekliyor?

Yevgeniy Krutikov — Vzglyad

1 Şubat 2023

Son zamanlarda, Rusya’nın kelimenin tam anlamıyla “önümüzdeki günlerde” “Ukrayna’daki nihaî taarruzuna” dair açıklamalarda keskin bir artış yaşandı. Benzer tahminler, hem Batı’daki önemli yetkililerden hem de yerli askerî uzmanlardan işitiliyor. Bu açıklamaların arkasında ne var, ne kadar haklılar ve bu taarruz nasıl yorumlanabilir?

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifakın “Rusya’nın geniş çaplı bir taarruza hazırlandığından haberdar olduğunu” dile getirdi. Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda da benzer şeyler söyledi; “savaşın nihaî aşamasının” yakında görüleceği tahmininde bulundu.

Son birkaç haftadır Ukrayna ordusu, hep bir ağızdan cephelerde yaklaşmakta olan “kritik eşik”ten söz ediyor. Pek çok Rus uzman da “sayılı günlerin kaldığını” ve “yakında her şeyin başlayacağını” ifade ediyor.

Özel harekâta dair “bir gün gelecek olan büyük kritik eşik” kavramının birkaç açıklaması var. Bazıları doğası gereği psikolojik, bazıları oldukça rasyonel.

Her şeyden önce Ukrayna Silâhlı Kuvvetlerinin mevzileri son dönemde neredeyse tüm cephelerde çatırdamakta. Rusya Federasyonu Silâhlı Kuvvetlerinin stratejisi, Kiev’in kendine yön vermesine ve komuta düzeyinde anarşi yaşanan Ukrayna Silâhlı Kuvvetlerinin “ana saldırı istikâmeti” belirlemesine fırsat vermiyor. Bu, pratikte Ukrayna Silâhlı Kuvvetleri yedeklerinin ön cephe ve çevre yolları üzerindeki hareketinin kaos yaşamasına yol açıyor.

Ayrıca ocak ayında Rusya Silâhlı Kuvvetlerinin tüm cephe hattı boyunca harekete geçmesi, bazı Rus uzmanların dönüm noktası beklentisini kamuoyu önünde dile getirmekten artık çekinmemeye başlamasını sağladı. “Her şey yakında”, kamuoyunun sorusuna verilmiş bir yanıt. Bu yüzden Rus generalleri arasındaki görev değişikliğine olan ilgi, ufak detaylarda olumlu şeyler aranması vs. değişiyor. Ve kısmi seferberliğin başlamasından sonra çok fazla beklenti vardı.

Aynı zamanda “nihaî taarruzun” tarihlerine dair tahminler bazen rastgele yapılıyor. “Baharı beklemeliyiz” ve öbür “hava durumu argümanları” hakkında konuşmak tümüyle gereksiz, zira Rus ordusu (Amerikan ordusundan farklı olarak) tüm hava koşullarına adapte.

Batılı uzman camiasının “kritik eşikten” söz etmesi genel mânâda Ukayna’ya en yeni silâhların tedarik edilmesiyle alâkalı, zira “Ruslar şimdi saldırıya geçecek” ve bu nedeniyle Kiev rejimine yardım edilmesi gerektiğini söylüyorlar. Batı’nın seçmenlere Ukrayna’ya askerî yardımı nasıl sürdüreceğini ve hatta artıracağını açıklaması da şart.

Bu bağlamda Stoltenberg gibi yetkililerin Rusya’nın beklenen taarruzuna ilişkin açıklamaları bir PR gösterisi ve toplumda pek destek görmeyen bir adımın -örneğin başta tanklar olmak üzere ağır silâhların ve daha sonra belki de savaş uçaklarının tedariki- gerekçesi gibi görünüyor. Ve NATO ülkelerinin istihbaratının böyle bir saldırının emarelerini görüp görmediği hakikaten önemli değil. Kimse daha sonra Stoltenberg’e sözünü hatırlatmayacak.

Ve ne yazık ki Batı’nın istihbaratı işe yarıyor. 2021’in sonlarında ve 2022’nin başlarında Ukrayna sınırında bekleyen “Rus işgal ordusunun” uydu görüntülerini aktif olarak nasıl yaydıklarını hatırlayın. Şu anda böyle bir şey olmuyor. Bir süre önce Batı medyası, Rus birliklerinin Belarus’tan saldırabileceği hikayesini yaydı, fakat bunun somut delilleri olmadığı kısa süre sonra anlaşıldı.

Yine de nesnel askerî gerçekliği gözeterek bakıldığında Rusya’nın atılımına üstü kapalı olarak hazırlandığı görülür ve bu, birkaç hafta içinde aynı anda üç veya dört noktada gelebilir. Ukrayna birlikleri üzerinde kurulan baskı, cephenin farklı alanlarında neredeyse eşit ve nihayetinde niteliksel farklılıklar gösterebiliyor.

Mesela şu anda epey uzun süren Artyomovsk’u (Bahmut) kuşatma harekâtı tamamlanıyor. Ve bu harekât aslında “her an” tamamlanabilir, bundan sonra Artyomovsk’un temizliği de teknik nitelikte olacaktır ve bu bir atılımdır.

Benzer bir durum, doğu banliyölerine dönük hızlı bir yarma sonrasında kentin kuşatılacağı operasyonun başladığı Ugledar’da da söz konusu. Aynısı Maryinka, Avdeyevka ve hatta Zaporojye’de; Gulyaypol ve Orehov istikâmetlerinde yaşanacak hızlı bir atılımla beraber konumsal bir saldırı aşamasının başladığı Zaporojye (güney) güzergâhında da geçerli.

Cepheyi korumak, Kiev’e direnişi sürdürmek açısından tek mümkün seçenek gibi görünüyor.

Artyomovsk gibi çoktan kaybedilmiş alanların elde tutulması kendi başına bir amaç haline geliyor. Kiev’in işi, Batı silâhlarının tedarik edilmesi beklentisiyle kayıplara bakılmaksızın mevcut cephe hattını mümkün olduğu kadar uzun süre tutmak. Ekstrem durumlarda “kuyruğu parçalar halinde keserek” yavaşça geri çekiliyorlar.

Askerî bilimde (Rusya Genelkurmay Akademisinde öğretildiği biçimde) “taarruz” ve “taarruz harekâtları” terimleri arasında bir fark mevcut: Rusya Silâhlı Kuvvetlerinin uyguladığı mevcut strateji ve taktikler, şu anda tank orduları veya buna benzer bir şeyle büyük ölçekli saldırıları öngörmüyor.

Geçen ay yaşanan şey, sonuç olumlu olursa Ukrayna Silâhlı Kuvvetlerinin mevcut savunma hattının gerçekten yok olmasına neden olabilecek tutarlı bir dizi taarruz eylemiydi. Bu da taraflar arasında yeni bir temas hattı oluşmasına doğru inişli çıkışlı bir ilerlemeye neden oluyor. Bu bir “taarruz” olarak nitelendirilebilir, fakat bu terimin Kiev’de ve Batı’da anlaşıldığı mânâsıyla değil.

Başka bir deyişle şu anda herhangi bir büyük taarruz atılımı (Kursk Muharebesi gibi) için net tarihler yok. Eğer şu anda Rusya tarafından yürütülen saldırı odaklı eylemler etkili olursa -her şeyden önce tarafların kayıpları açısından- belli olur.

Ukrayna Silâhlı Kuvvetlerinin kayıpları, Ruslarınkinden kat kat daha önemli.

Ve son bir nüans. Beklenen atılım, yani cephede meydana gelecek bir atılım, büyük ve stratejik açıdan önemli bir kentin ele geçirilmesi ya da bozkırda açık alana erişilmesi -en azından uzman camiasının gözünde ve hatta meslekten olmayanların gözünde- tam da bu bahsettiğimiz “taarruz” anlamını karşılayacaktır. Bu türden bir hadise -sahiden de önümüzdeki haftalarda yaşanabilir- Batı kamuoyuna “uzun süredir hazırlanmakta olan büyük çaplı Rus saldırısının” başlangıcı olarak sunulabilir.

Terminoloji gerçeklikten önce gelirse olacak şey bu. Köpeğin kuyruğu, Ukrayna’ya Batı silâhı tedarik edilsin diye sallanıyor. Ve bir diğer konu da bunun Amerikan savunma sanayisi, Batı’nın siyasî ihtirasları veya Kiev’in gerçek emelleri açısından ne kadar önemli olduğu.

Emre KÖSE